Mijn man Fritz en ik hebben elkaar leren kennen op een congres in Zweden. Het congres ging over tweetaligheid in het onderwijs. Ik was daarmee bezig in Italië; het was toen een innovatieve vorm van school. Hij was spreker op het congres en ik moest zijn lezing vertalen aangezien de Italianen die mee waren, geen Engels verstonden of spraken. Daarna hebben we elkaar in Nederland gezien, ook weer met het oog op de tweetaligheid. Fritz kwam op zijn beurt voor die reden naar Italië, maar in werkelijkheid kwam hij eigenlijk voor mij… L’amore, de liefde, was dus de reden voor mijn verhuizing naar Nederland; dat was in 1999.
Ik kom uit Udine, een mooie stad in de regione Friuli Venezia-Giulia in het noordoosten van Italië. We zijn er ook getrouwd. De mis was in het Nederlands en het Italiaans. Daarna hebben we ’s middags een heel uitgebreide lunch gedaan. Die begon om 11 en eindigde om 18 uur…
Vroeger ging ik zo'n 5-6 keer per jaar terug, nu is dat nog maar 2-3 keer per jaar. Ik mis de bergen en het afwisselende uitzicht, dat wel. Mijn mooiste herinneringen zijn de avonden met mijn broer en zussen, dus met ons gezin. Ik mis ook wel het naar mijn werk toe lopen in het mooie centrum van Udine.
Nederland is organizzata, alles is goed geregeld. Italia è più divertente, Italië is leuker; je creativiteit wordt er meer uitgedaagd. In Nederland is je werk al voor- en uitgekauwd. In Italië moet je creatief denken om iets tot een goed einde te brengen.
Gebruiken
Weet je wat ik zo vreemd vindt aan Nederland? Dat er als eerste wordt gevraagd “Hoeveel kost het?”. Er is veel te veel aandacht voor geld.
Het gerecht
Friuli is bekend om zijn frico of in correct Friulaans fricò, een eenvoudig gerecht gemaakt met resten van kaas. Deze kaaskoekjes zijn er in verschillende varianten. Ik heb nu gekozen voor het eenvoudigste recept. Je kunt frico dan eten als hapje bij een glas mousserende witte wijn of een droge rode wijn. Frico doet me denken aan de winters in Friuli. Buiten ligt sneeuw, je warmt je na een dag skiën lekker op bij het caminetto, haardvuur. En dan eet je frico, polenta en salsiccia (saucijsjes). Wij maken frico normaliter gewoon in de koekenpan, maar hier in Nederland heb ik het gerecht vooral als een soort van kleine chips gepresenteerd, uit de oven. Dat vond men heel lekker.
Vroeger at je frico e brod trouwens als ontbijt; het is echt wel een tagliafegato, een machtig gerecht. Door ’s ochtends goed te eten, geef je je lichaam benzine voor de dag, en dat lukt absoluut met dit gerecht. Ik heb het recept wel aan moeten passen. Per forza! Dat kon niet anders! Frico maak je namelijk met de kaas Montasio. Die kaas is hier niet te krijgen. Ik maak het daarom met Nederlandse kaas en Grana. Die Grana Padano zorgt ervoor dat het gerecht droger wordt; de Grana absorbeert namelijk het vet van de Nederlandse kaas.
Een ander typisch gerecht uit Italië is wat mij betreft risotto con funghi, rijst met paddenstoelen.
Het recept
Kies een kaas die niet te vet is en die minimaal 12 maanden oud is. Het is voldoende de kaas te raspen met het deel van de rasp met de grote gaten. Maak dan kleine ‘bergjes’ op een stuk ovenpapier. Maak de bergjes zo’n 2 cm hoog en met een diameter van circa 6 cm. Houd wat afstand tussen die bergjes want de kaas smelt in de oven en de bergjes moeten gescheiden blijven. Bak gedurende circa 10 minuten in de oven met een temperatuur van 180-200 graden. Als de kaas smelt en lichtbruin kleurt, zijn de koekjes klaar. Als ze nog heet zijn, kun je de bergjes modelleren in een ronde vorm. Dien ze vervolgens lauw of koud op. Je kunt de koekjes best een dag van te voren maken.
Buon appetito! Bon pitìc (in Friulano)! Smakelijk eten!